Stadsarchief
Archeologie
Monumenten

Het stadsarchief werd vorige week verrast met een indrukwekkende schenking: een handgemaakt Delfts monopolyspel uit het begin van de Tweede Wereldoorlog. Een bijzonder stuk vakmanschap dat nu een prominente plek heeft gekregen in de studiezaal van het stadsarchief. 

Het spel werd gemaakt door Aloijsius Hubertus (‘Lo’) Nieuwpoort. Lo was een timmerman in Delft, en werd later bouwkundig opzichter bij de Gistfabriek. Hij maakte het spel voor zijn schoonzus Anna, die in 1941 met haar gezin verhuisde van Delft naar Nieuwe-Amstel. Wellicht als herinnering aan Delft? Anna en haar man waren ouders van 15 kinderen, en er werd dan ook jarenlang volop door het hele gezin intensief met het spel gespeeld.

P1033049 min

P1033055 min

 

Het Delftse spel heeft geen Kalverstraat of het Spui, maar wel de Phoenixstraat en de Voorstraat. De goedkoopste straten zijn de Pieterstraat en de Donkersteeg. En de duurste? Dat zijn niet de statige Oude Delft of Korenmarkt zoals je wellicht zou verwachten. Het Westplantsoen en de Hof van Delftlaan, in die tijd net opgeleverd en bijzonder modern, werden blijkbaar als de meest luxe straten van de stad gezien. 

Dat Lo een echte vakman was zie je aan de huizen, hotels, pionnen en dobbelstenen die allemaal met de hand uit hout vervaardigd werden. De vier stations in het klassieke spel werden in Lo’s versie vervangen door vier Delftse kerken. Met grote precisie tekende hij de Oude, de Nieuwe, de Jozef- en de St. Hippolytuskerk. 

P1033025 min

 

André Ronteltap nam het spel in 1970 onder zijn hoede toen zijn moeder Anna overleed. Vanaf dat moment ligt het spel als herinnering aan vele mooie avonden in de kast. Bij een recente opruimsessie ging het spel bijna met het oud papier mee. Zou het monopolyspel wellicht van waarde zijn voor het stadsarchief van Delft? Het antwoord was een volmondig ja. Het spel geeft een prachtig tijdsbeeld van de vroege jaren ’40,  in taal- en kleurengebruik. Met schenkingen zoals dit spel komen we meer te weten over het verleden, en kunnen we het behouden én delen met huidige en toekomstige generaties. Wij danken André dan ook voor deze mooie schenking. 

In cultuurhistorisch magazine Delf editie 4/2021 zal een artikel verschijnen over deze gift. 

Het monopolyspel is te bekijken in de studiezaal van het stadsarchief. Het stadsarchief Delft is gevestigd op de Gantel 21 in Den Hoorn. De studiezaal is geopend van dinsdag t/m donderdag van 09:00-17:00.